معرفی دستگاه ها و تجهیزات لبنیاتی

استفاده از تجهیزات لبنیاتی مدرن در تولید مواد لبنی بخصوص در سالن ها و کارگاه های تولید مواد لبنی از اهمیت بالایی برخوردار است و می تواند در افزایش راندمان مواد تولیدی تاثیر بسزایی بگزارد . در این نوشته به بررسی و معرفی برخی از این دستگاه ها می پردازیم.

- دستگاه شیر سردکن : شیر سردکن یا چیلر شیر همانطور که از اسمش پیداست برای خنک کردن شیر ساخته شده است. اما این خنک کردن چه فایده ای دارد. خنک کردن شیر مانع از رشد میکروب ها و باکتری های مضر در داخل شیر می شود و مدت زمان نگهداری از شیر را بدون نیاز به مواد افزودنی به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. این امر سبب می شود که امکان نگهداری شیر به صورت سالم در داخل کارگاه مهیا شود و سیکل فعالیت خط تولید مواد لبنی بدون نگرانی از خراب شدن انها مرحله به مرحله طی شود .

- دستگاه پخت شیر : دستگاه های پخت شیر نیز به منظور گرم کردن شیر برای استفاده در قسمت های مختلف همچون اماده سازی پنیر ، خامه و ... کاربرد دارد . این دستگاه ها بخصوص در نمونه های مدرن تر امکان تنظیم دمای داخل مخزن را داشته بدین ترتیب یک سیستم متمرکز و کاملا قابل کنترل را برای پخت شیر مهیا میکنند.

- دستگاه خامه گیر : خامه گیر یکی از اولین دستگاه هایی می باشد که در خط تولید مواد لبنی قرار دارد. این دستگاه که به ان سپراتور نیز گفته میشود امکان جداسازی خامه از شیر را مهیا می کند . این دستگاه با استفاده از سیستم های مختلف شرایطی را ایجاد میکند که سنگینی شیر از خود شیر جدا شده و در نتیجه خامه به صورت کامل از شیر مجزا میشود.

دستگاه های خامه گیر در نمونه های مختلف دستی و برقی تولید میشوند که در کارگاه های لبنیاتی از نمونه های برقی به منظور تولید سریع خامه استفاده میشود .

- کره گیر : کره گیر های مورد استفاده در کارگاه های لبنیاتی در دو نوع هستند ، برخی دستگاه های بسیار پیشرفته و گرانقیتمت که به صورت مستقیم شیر پرچرب را تبدیل به کره میکنند و برخی از دستگاه که امکان تبدیل ماست به کره را دارند . بسته به میزان فروش کارگاه ، میتوان از هر دو مورد استفاده کرد ، در سالن های کوچک بیشتر نمونه هایی استفاده میشود که امکان تبدیل کره از ماست را داشته باشد .

در این فرایند ماست به همراه مقداری اب در داخل دستگاه قرار گرفته و دستگاه با همزنی مداوم کره را از ماست جدا میکند و ماده ی باقی مانده به عنوان دوغ از خروجی مخصوص دستگاه خارج می شود.

- ماست بند : از دیگر تجهیزات لبنیاتی پرکاربر در کارگاه های لبنیاتی می توان به دستگاه های ماست بند اشاره کرد. این دستگاه ها که شباهت به یخچال نیز دارند دارای سیستم کنترل دمای مخصوص می باشند. بدین طریق امکان نگهداشتن دما در مقداری قابل تنظیم فراهم شده و از این طریق میتوان شیری که همراه با مایع ماست در داخل دستگاه قرار گرفته را در مدتی مشخص به ماست تبدیل کرد. به دلیل تولید بالای ماست در کارگاههای لبنیاتی استفاده از این نوع دستگاه ها بسیار لازم می باشد.

خامه صبحانه چگونه تولید میشود ؟

خامه ای که به صورت روزانه مصرف می کنید به دو دسته تقسیم می شوند. اول خامه هایی هستند که به صورت بسته بندی بوده و در بازار موجود می باشند که به صورت کاملا صنعتی تولید میشوند و تولید انها با دستگاه های سپراتور غول پیکر و مخصوصی می باشد. در مقابل سرشیر یا خامه هایی نیز به صورت سنتی در بازار موجود می باشند که طرفداران بسیار زیادی دارند. اما این خامه ها چگونه تولید میشوند ؟ در این پست فرایند تولید بهداشتی این نوع از خامه ها را معرفی خواهیم کرد .

اول مرحله به توزیع مناسب غذا به دام ها برمیگردد . در این مرحله باید کاربر غذای مناسب و حاوی ویتامین های مختلف که به صورت غذاهای مخصوص و فراوری شده می باشد را در اختیار دام قرار دهد تا دام شرایط مناسب برای رشد را ایجاد کند. عدم توجه به این مورد می تواند در کم کردن میزان شیردهی دام تاثیر بسزایی داشته باشد.

در مرحله ی بعد شیردوشی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. شیردوشی به روش های سنتی و همینطور مدرن میتواند صورت بگیرد. روش های مدرن شامل استفاده از دستگاه های شیردوش اتوماتیک یا دستی می باشد که ویژگی های بسیاری نسبت به شیردوشی سنتی دارند. از مهمترین این ویژگی های می توان به موارد زیر اشاره کرد :

- الودگی وارد شیر نمیشود. در این روش لاینرهای مخصوص شیردوشی به صورت مستقیم به پستان دام متصل شده و در نتیجه عمل شیردوشی بدون هیچ واسطه ای انجام میشود. لاینر ها در ادامه به خرچنگی وصل شده و خرچنگی نیز در شرایط کاملا ایزوله به مخزن دستگاه وصل میشود . در این بین امکان ورودی الودگی به داخل شیر نزدیک به صفر می باشد.

از سویی دیگر این دستگاه ها سرعت شیردوشی را بالا برده و امکان شیردوشی سریع برای دام مهیا می شود. در این بین شیردوشی سریع سبب افزایش امکان شیردوشی از دام های بیشتر میشود که در نتیجه ی کاهش شیردوشی شرایط مناسبتری برای دام نیز ایجاد شده و دام از استرس خارج میشود.

پس از شیردوشی شیر در داخل بیدون های الومینیومی یا استیل به داخل کارگاههای تهیه مواد لبنی منتقل میشوند. در این بین شیرها به منظور سالم ماندن باید در داخل دستگاهی به نام شیرسردکن قرار گیرند. شیر سرد کن دمای شیر را پایین اورده و از فاسد شدن ان جلوگیری میکند.

سپس شیر به داخل دستگاهی به نام دستگاه پخت شیر منتقل میشود. در این دستگاه با دماهای مختلف شیر پخت شده و دما افزایش پیدا میکند. توجه داشته باشید که در این حالت امکان استفاده از دستگاه های پاستریزاتور و ... نیز وجود دارد.

سپس شیر با دمایی حدودا 40 درجه ای در داخل دستگاه خامه گیر قرار میگیرد. خامه گیر با استفاده از نیروی گریز از مرکز ، خامه را که همان چربی شیر است و سنگینتر از خود شیر است، از شیر جدا میکند. در نتیجه شیر جدا شده از یک طرف خامه گیر خارج و خامه ی غلیظ از سمت دیگر خارج میشود. در این جا باید دقت داشته باشید که اگر شیر دمای کمی داشته باشد به امکان زیاد امکان خامه گیری صحیح وجود نداشته و مقدار زیادی از خامه گرفته نخواهد شد.

انواع شیردوش مورد استفاده برای بز

با شیوع پیدا کردن اپیدمی covid 19  توجه به اصول بهداشتی در تمامی قسمت های زندگی ما افزایش پیدا کرد . در مدتی کوتاه بسیاری از مردم مصرف مواد لبنیاتی سنتی را کنار گذاشتتند که شاید به دلیل ترس از عدم وجود بهداشت در خطوط تولیدی این موارد لبنی بود . این مورد سبب وارد کردن زیان بسیاری به دامداران شد و آنها نیز در جهت بهبود شرایط تمهیداتی را انجام دادند.

در واحد های کوچک روستایی و بخصوص در مواردی که شیردوشی از چند گاو شیرده در خانه ای روستایی انجام میگرفت، شرایط مقداری پیچیده تر بود . برای مثال شیر دوشی در این چنین مکان هایی به صورت دستی و سنتی انجام میگیرفت که با شیوع این اپیدمی توجه ها به این مورد بسیار افزایش یافت.

یکی از راه هایی که می توان برای بهبود شرایط چنین مکان هایی استفاده کرد ، بهره بردن از دستگاه های شیردوشی همچون شیر دوش بز می باشد که امکان شیردوشی از چندین بز را به صورت همزان و با سرعتی بالا مهیا می سارد.

شیر دوش ها ابزارهایی برقی و یا دستی می باشند که امکان شیردوشی از دام ها را با سرعتی بالاتر و بدون نیاز به حضور فیزیکی کاربر انجام میدهند .این دستگاه ها درای دو نمونه ی برقی و دستی می باشند :

شیر دوش بز برقی :

این دستگاه دارای قطعاتی مخصوص به منظور شیر دوشی می باشد. شیر دوش های برقی دارای قطعه های مختلفی می باشند. یکی از این قطعات خرچنگی نام دارد که چندین لاینر برروی ان قرار گرفته اند. این قطعات به پستان دام متصل شده و عمل شیر دوشی را با استفاده از تکنولوژی شیر دوشی نبضی انجام میدهند.

شیردوشی نبضی چندین حسن دارد :

1- به پستان دام آسیبی نمیزند.

2- با توجه به عملکرد نرم و بدون صدا، شوک به حیوان وارد نکرده و سبب افزایش استرس آن نمیشود.

3- دستگاه به صورت اتوماتیک هنگام کم شدن شیر دهی ، شیردوشی را متوقف می کند .

شیر دوش دستی بز :

علاوه بر شیردوش های برقی برخی از نمونه های شیردوش نیز وجود دارند که به انها شیردوشهای دستی می گویند . در این شیر دوش ها شیردوشی با استفاده از اهرم موجود بر روی دستگاه و استفاده از نیروی وارد به این اهرم صورت میگیرد. در این روش نیز شیردوشی به روش نبضی بوده و آسیبی به دام وارد نمیشود.

بهداشت شیردوشی :

نکته ی حائزاهمیت رعایت بهداشت شیردوشی می باشد. با استفاده از این دستگاه ها دام به صورت ایزوله شیردوشی می شود و از این رو امکان وارد شدن آلودگی به داخل شیر امکان پذیر نمی باشد .

از سویی دیگر بهتر از اپراتور از نشستن دام بلافاصله پس از شیردوشی خوددار کند تا امکان الودگی پست ها که پس از شیردوشی بسیار حساس می شوند وجود نداشته باشند .

حمل شیر ها :

علاوه بر شیردوشی حمل شیرها به مقصد نیز با استفاده از ابزارهای بهداشتی و نوینی صورت میگیرد. این ابزارها به دو دسته ی ابزارهای حمل شیر کوچک و بزرگ تبدیل می شوند.

دستگاه های بزرگ بوده و به صورت تانکر بوده و به انها تانکر های حمل شیر گفته میشود و دستگاه های کوچک به صورت دبه های حمل بزرگ بوده که به انها بیدون یا ظرف حمل شیر گفته میشود.

نتیجه گیری :

افزایش بهداشت در تولید مواد خوراکی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد. استفاده از مواد بهداشتی در محیط کاری شما نشان از اهمیت شما به نظافت شخصی و جامعه می باشد .